Türkiye-Estonya ilişkileri zaman zaman küçük anlaşmazlıklar yaşansa da tarih boyunca genellikle iyi düzeyde seyretmiştir.  İki ülke arasındaki ilişkilerin temeli 1 Aralık 1924 tarihinde imzalanan “Dostluk ve İşbirliği Anlaşması”na dayanmaktadır. Estonya’nın 1940 yılında Sovyetler birliği tarafından işgali Türkiye tarafından hiçbir zaman tanınmamıştır. Estonya’nın 20 Ağustos 1991 tarihinde bağımsızlığını tekrar kazanması üzerine 2 Ekim 1991’de ortak bildiri imzalanarak iki ülke arasında yeniden diplomatik ilişkiler tesis edilmiştir. Böylelikle Türkiye, Estonya’yı tanıyan ilk ülkelerden biri olmuştur. İlerleyen süreçte Türkiye, Estonya’nın NATO üyeliğini onaylamıştır. Estonya da Türkiye’nin AB üyelik sürecini desteklemiştir.  Akademik, stratejik ve kültürel alanlarda işbirlikleri devam etmektedir. Türkiye’nin Tartu şehrinde, Estonya'nın ise İstanbul, Antalya, Bursa, Mersin ve Trabzon'da Fahri Konsoloslukları bulunmaktadır.[1]

Yukarıda özetlenen olumlu ilişkilere gölge düşüren bir gelişme, Estonya Dışişleri Bakanı Margus Tsahkna’nın 13 Aralık 2023’te Ermenistan’ın başkenti Erivan’a gerçekleştirdiği ziyaret esnasında Estonya’nın sözde “Ermeni Soykırımı” iddialarını tanıması yönünde adımlar atılması gerektiğini ifade etmesi olmuştur.[2] İki ülkenin ilişkilerinin olumlu tarihsel seyri ve çeşitli alanlardaki işbirlikleri göz önünde bulundurulduğunda Tsahkna’ya ilk tepkilerden biri ülkesinin Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Marko Mihkelson’dan gelmiştir. Ülkelerin NATO ittifakını vurgulayan Mihkelson, Dışişleri Bakanı’nın bu açıklamayı parlamentoya danışmadan yaptığını ifade ederek Türkiye’nin önemli bir askeri müttefik olduğunu ve Türkiye ile iyi ilişkiler kurmanın Estonya’nın çıkarlarına daha uygun olduğunu vurgulamıştır.[3]

Dışişleri Bakanı’nın açıklamaları değerlendirilirken öncelikle “soykırım”ın hukuki bir terim olduğu unutulmamalıdır. Bir suçun soykırım olarak kabul edilebilmesi için belirli şartlar bulunmaktadır. Söz konusu suç, işlediği iddia edilen kişilerin ya da kurumların Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’nde yer alan yetkili mahkemeler tarafından yargılanması sonucu tespit edilebilmektedir. Ayrıca soykırım suçu işlenirken özel bir kastın (dolus specialis) mevcudiyeti şarttır. Bu sürece tabi olmaksızın kullanılan, dolayısıyla hiçbir temeli olmayan tüm ifadeler siyasi amaçlı iddia olmaktan öteye geçememektedir. Diğer taraftan hukukun siyasallaştırılması “insanlığa karşı işlenen suçların en büyüğü” olarak kabul edilen soykırım kavramının değersizleştirilmesine neden olmaktadır.

Sözlerinin ağırlık taşımasını uman bir dışişleri bakanının diplomatik ilişkilerin sağlıklı sürdürülebilmesi adına asgari oranda hukuk ve tarih bilgisine sahip olması ve beyanlarda bulunurken bu bilgileri göz önünde bulundurması beklenmektedir. Tsahkna’nın, Estonya’nın NATO müttefiki ve önemli bir ortağı olan Türkiye ile ilişkilerini dikkate almadan yaptığı açıklamalarının Ermenistan ile iyi ilişkiler kurma çabasının sonucu olduğu düşünülebilir. Ne yazık ki bu açıklamalar Türkiye ve Estonya ilişkilerine zarar verebileceği gibi hukuksal hiçbir dayanağı da bulunmamaktadır.