13-15 Mart 2024 tarihlerinde Kazakistan'ın Almatı şehrinde gerçekleştirilen B5+1 Forumu'nda, Orta Asya'nın beş ülkesinden ve Amerika Birleşik Devletleri’nden iş insanları, yatırımcılar, hükümet ve kamudan temsilciler ile alanında uzman kişiler bir araya gelmiştir. Etkinlik ABD Ticaret Odası'na bağlı Uluslararası Özel Girişim Merkezi’nin “Orta Asya'da İş Ortamının İyileştirilmesi Programı” kapsamında gerçekleşmiştir. ABD heyetine, Orta Asya İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı John Mark Pommersheim ile Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanının Özel Asistanı, Rusya ve Orta Asya'dan Sorumlu Kıdemli Direktör Nicholas Berliner başkanlık yapmıştır.[1]
B5+1 Forumu, 2015 yılında Orta Asya ülkelerinin ABD ile dışişleri bakanları düzeyinde, istişare mekanizması olarak başlattıkları “C5+1" formatının özel sektör karşılığıdır. Geçen sene ilk kez başkanlık düzeyinde gerçekleştirilen C5+1 Zirvesinin New York Deklarasyonu’nda, Orta Asya'da ABD özel sektörü için yatırım ve ticaretin önünü açmak için daha iyi bir iş çevresi oluşturma taahhüdü vurgulanmıştı.[2]
B5+1 Forumu için yapılan hazırlık istişarelerinde uluslararası yatırımcılar için en çekici olabilecek ve bölgesel pazarların gelişimi için kritik öneme sahip beş öncelikli sektör belirlenmiştir: ulaştırma ve lojistik, e-ticaret, turizm, yeşil ve yenilenebilir enerji, tarım ticareti (agribusiness).[3] Forumda ulaştırma ve lojistik için coğrafi olmayan engellerin kaldırılması, e-CMR'nin kullanılması, turizmde bölgesel işbirliğinin artırılması, e-ticaretin geliştirilmesi için devletlerarası anlaşmalar imzalanması, yeşil enerjiye geçiş için adımlar atılması ve tarım ticaretinde bölgesel işbirliği ile standartların belirlenmesine yönelik hedefler ortaya konulmuştur.
Bölgesel işbirliği ve bağlantının sağlanmasının gerekliliğinin vurgulandığı forumda, yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik uzmanlardan ve iş dünyasından perspektifler sunulmuştur. Politika yapıcılar, bölge ülkelerinin ekonomik hedeflerine ulaşma yolunda, özel sektörle işbirliğine ilişkin vizyonlarını ortaya koymuşlar, uzmanlar ve iş dünyasından temsilcilerden geri bildirimlerini almışlardır.
Forumun ikinci günü Dr. Frederick Starr'ın “Orta Asya ve Dünya” başlıklı açılış konuşmasıyla başlamıştır. Starr, ABD'de Orta Asya çalışmalarıyla tanınan önde gelen bir akademisyendir, Central Asia-Caucasus Institute ve Silk Road Studies Program'ın kurucularındandır. Starr, toplantıda “Genişletilmiş Orta Asya” kavramına ilişkin görüşlerini tekrarlamıştır.[4] Starr bu görüşünü 2022 yılında “Genişletilmiş Orta Asya’yı Yeniden Düşünmek” adlı raporunda da ifade etmişti.[5] Ona göre, Orta Asya'nın giderek daha fazla parçası haline gelen Azerbaycan ile tarihi bağları sebebiyle Orta Asya'nın bir parçası olarak kabul edilmesi gereken Afganistan da Orta Asya’ya dahil edilmelidir ve böylece Orta Asya’nın bölge olarak sınırlarının genişletilmesi gerekmektedir. Afganistan üzerinden güneye doğru, Rusya ve Çin'e alternatif ticaret yollarının oluşturulması gerektiğini savunan Starr'ın bu görüşleri, ABD'nin Taliban rejimi ile doğrudan kuramadığı ilişkileri Orta Asya üzerinden ilerletme isteğine işaret etmektedir.
Forumda, G7'nin desteklediği "Küresel Altyapı ve Yatırım Ortaklığı" ile bölgesel ticaret ve lojistik alanında hükümetler arası iş konseyi oluşturma planları da gündeme gelmiştir. Finans sektörü, kadın girişimciliği ve diğer konularda B5+1 alt grupları oluşturulması konusunda anlaşmaya varılmış ve forumun her yıl farklı bir ülkede dönüşümlü olarak düzenlenmesi kararlaştırılmıştır.
[1] “B5 +1 Forum”, U.S. Department of State, March 15, 2024, https://www.state.gov/b51-forum/
[2] “C5+1 Leaders’ Joint Statement”, The White House, September 21, 2023, https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/2023/09/21/c51-leaders-joint-statement/
[3] “When B5+1 is More Than 6: Connecting Business for Regional and Global Prosperity”, CIPE, March 0, 2024, https://www.cipe.org/newsroom/when-b51-is-more-than-6-connecting-business-for-regional-and-global-prosperity/
[4] Dr. Frederick Starr on Future of Central Asia and Regional Cooperation, “The Astana Times Youtube Channel”, March 18, 2024, https://www.youtube.com/watch?v=yNTjlVeZTRc
[5] “Rethinking Greater Central Asia: American and Western Stakes in the Region and How to Advance Them”, Silk Road Studies, June 15, 2022, https://silkroadstudies.org/publications/silkroad-papers-and-monographs/item/13454-rethinking-greater-central-asia-american-and-western-stakes-in-the-region-and-how-to-advance-them.html
© 2009-2024 Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM) Tüm Hakları Saklıdır
Henüz Yorum Yapılmamış.
-
EKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI 15. LİDERLER ZİRVESİ
Gülperi GÜNGÖR 06.12.2021 -
OLAF SCHOLZ’UN ORTA ASYA ZİYARETİ
Gülperi GÜNGÖR 04.10.2024 -
ŞANGAY İŞBİRLİĞİ ÖRGÜTÜ DEVLET BAŞKANLARI KONSEYİ'NİN 23. ZİRVESİ
Gülperi GÜNGÖR 14.07.2023 -
KENDİSİNİ KAFKASYA COĞRAFYASINDA YALNIZLAŞTIRAN ÜLKE: ERMENİSTAN
Gülperi GÜNGÖR 13.12.2022 -
ORTA ASYA – GÜNEY ASYA BÖLGESEL BAĞLANTILARI VE YENİ DÖRTLÜ PLATFORM (QUAD)
Gülperi GÜNGÖR 03.09.2021
-
SURİYE'DE ERMENİ- KÜRT KOALİSYONU: TÜRK DÜŞMANLIĞI BAZI KÖTÜ NİYETLİ ERMENİ MİLLİYETÇİLERİNİN DÜŞMANLIK DUYGULARINI KÖRÜKLÜYOR
AVİM 18.01.2019 -
TÜRKİYE – ERMENİSTAN İLİŞKİLERİ
Alev KILIÇ 05.02.2013 -
AVRUPA’DA GEÇTİĞİMİZ HAFTA (15 OCAK 2018 – 21 OCAK 2018)
Hazel ÇAĞAN ELBİR 22.01.2018 -
FRANSIZ OKUL KİTAPLARI
Ömer Engin LÜTEM 02.09.2012 -
STRUMA’DA HAYATINI KAYBEDENLER İÇİN DEVLET TÖRENİ YAPILDI
Hazel ÇAĞAN ELBİR 02.03.2015
-
THE ARMENIAN QUESTION - BASIC KNOWLEDGE AND DOCUMENTATION -
THE TRUTH WILL OUT -
RADİKAL ERMENİ UNSURLARCA GERÇEKLEŞTİRİLEN MEZALİMLER VE VANDALİZM -
PATRIOTISM PERVERTED -
MEN ARE LIKE THAT -
BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN BORU HATTININ YAŞANAN TARİHİ -
INTERNATIONAL SCHOLARS ON THE EVENTS OF 1915 -
FAKE PHOTOS AND THE ARMENIAN PROPAGANDA -
ERMENİ PROPAGANDASI VE SAHTE RESİMLER -
A Letter From Japan - Strategically Mum: The Silence of the Armenians -
Japonya'dan Bir Mektup - Stratejik Suskunluk: Ermenilerin Sessizliği -
Anastas Mikoyan: Confessions of an Armenian Bolshevik -
Sovyet Sonrası Ukrayna’da Devlet, Toplum ve Siyaset - Değişen Dinamikler, Dönüşen Kimlikler -
Ermeni Sorunuyla İlgili İngiliz Belgeleri (1912-1923) - British Documents on Armenian Question (1912-1923) -
Turkish-Russian Academics: A Historical Study on the Caucasus -
Gürcistan'daki Müslüman Topluluklar: Azınlık Hakları, Kimlik, Siyaset -
Armenian Diaspora: Diaspora, State and the Imagination of the Republic of Armenia -
ERMENİ SORUNU - TEMEL BİLGİ VE BELGELER (2. BASKI)
-
“ERMENİ DİASPORASININ 1915 OLAYLARI BAĞLAMINDA İNCELENMESİ” BAŞLIKLI KONFERANS