Bu yazı, AVİM tarafından ilk olarak 27 Haziran 2022’de yayınlamış İngilizce bir yazının Türkçe çevirisidir.

23 Mart 2022 tarihinde, “Nefret Söylemi İddiasıyla AVİM’e Karşı Siber Zorbalık” başlığıyla yayınladığımız yorum yazısında, Anayasa Mahkemesi Raportörü Ceren Seden Eren’in konuşmacı olarak katıldığı ve AVİM tarafından 8 Temmuz 2021 tarihinde, “Ermeni İddialarının İnkârının Cezalandırılmasının İfade Özgürlüğü Bağlamında Değerlendirilmesi” başlığıyla yayınlanan webinar konusunda bilgilendirme yapmıştık. YouTube platformuna yüklemiş olduğumuz söz konusu webinarın videosu, YouTube tarafından nefret söylemi gerekçesiyle yayından kaldırılmış olduğu okuyucularımıza bildirilmiştik. Yorum yazımızda, Sayın Eren’in sunumunda Holokost inkârının cezalandırılması ile başlayan süreci anlattığını, Avrupa'da nefret söylemi ile mücadele kapsamında tüm insanlığa karşı suçların cezalandırılmasını ayrıntılı biçimde izah ettiğini, bu sürecin yarattığı anlaşmazlıkları ifade özgürlüğü ilkesi çerçevesinde incelediğinin altını çizmiştik. Böyle bir bağlamda Sayın Eren, Ermeni soykırım iddialarını reddedenlerin ve eleştirilenlerin (bu sıkça "inkâr" olarak anılmaktadır) cezalandırılmasının Avrupa demokrasileri için oluşturduğu tehlikeye değinmiş ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) Perinçek-İsviçre davası kararı çerçevesinde değerlendirmelerde bulunmuştur. Webinar videosunda nefret söylemi teşkil eden hiçbir unsurun bulunmadığını yorum yazımızda vurgulamıştık. Webinardaki açıklamalar tamamen uluslararası hukuk normlarına uygun olarak yapılmıştır. Bu nedenle videonun yayından kaldırılması, ayrıca bir inceleme gerektirecek şekilde haksız ve keyfi bir uygulamaya dayanmıştır. Videonun yayından kaldırılmasıyla ilgili olarak öncelikle YouTube'a başvuracağımızı, itirazımızın kabul edilmemesi durumunda yargı sistemi çerçevesinde itirazımızın takipçisi olacağımızı da belirtmiştik.

Bunun sonrasında Mart 2022 tarihinde videonun kaldırılmasına yönelik bir çevrimiçi itirazda bulunulmuştur. İtirazımıza uzun bir süre yanıt gelmemiş olması nedeniyle, bu kez itirazımız 8 Haziran 2022 tarihli bir yazı ile söz konusu sosyal medya platformunun ana şirketinin (Google) İstanbul Ofisine iletilmiştir. Mektubumuzda şu hususlara yer verilmiştir:

• Konuşmacı, ilgili yorumlarında "ayrımcı veya ırkçı" herhangi bir söyleme yer vermemiştir. Aksine, AİHM'nin belirttiği ilkeleri vurgulamıştır.
• Bu ilkelerin başında, ayrımcılık yapmamak veya nefreti yaymamak kaydıyla, ifade özgürlüğü kapsamında akademik görüş ve fikirleri aktaran her türlü ifadenin korunması ilkesi yer almaktadır.
• Şiddet içermeyen her türlü ifade, söz konusu şirketin faaliyet gösterdiği ve yasalarına tabi olduğu Amerika Birleşik Devletleri Anayasasının Birinci Değişikliği kapsamında korunmaktadır.
• Konuşmacı, dünyanın önde gelen uluslararası insan hakları mahkemesi olan AİHM'in aldığı bir kararın teknik detaylarını anlatmış ve bu çerçevede Ermeni soykırım iddialarının reddedilmesinin ve eleştirilmesinin (“inkarının”) teknik olarak neden suç olarak tanımlanamayacağını açıklamıştır.
• Videonun "YouTube'un nefret söylemi politikasını ihlal ettiği için kaldırıldığı" gerekçesi geçerli olmadığı için 23 Mart 2022 tarihinde itirazda bulunduk. Ancak "İtirazınızı inceliyoruz. İçeriğinizi tekrar dikkatle inceliyoruz. İşlem tamamlandığında size bir e-posta göndereceğiz" gibi otomatik yanıtlar aldık. Ancak tarafımıza herhangi bir e-posta gönderilmemiş ve videonun bloke durumu devam etmiştir.
• Ne yazık ki, muhatap itirazımızı incelerken, videoyu kaldırırken gösterdiği aceleyi göstermemiştir. Bu durum şirketin itibarını ve imajını zedeleyebilecek niteliktedir. Ayrıca, bu yönde bir yaklaşımın, Türk Ceza Kanunu'nun ilgili maddeleri bağlamında şirketin ilgili Türk temsilciliği açısından sorun teşkil etmesi muhtemeldir.
• En önemlisi ise; ABD, AİHM, Türkiye Cumhuriyeti yasaları ve mahkeme kararlarına ve söz konusu sosyal medya platformunun politikalarına aykırı olmayan ilgili videonun kaldırılması ifade özgürlüğü ihlalidir. Videoyu kaldırırken gösterilen hızlı yaklaşımın bu bariz hatanın incelemesinde gösterilmemesi, iyi niyet unsurunu sorgulanabilir hale getirmektedir.
• Bu bilgiler ışığında ve yasal haklarımızı saklı tutarak, webinar videosunun kaldırılması kararını derhal iptal etmenizi saygılarımızla rica ederiz.

YouTube, kısa süre önce, içeriği bir kez daha kontrol ettikten sonra videonun "topluluk kurallarının hükümlerini ihlal etmediğini" doğruladıklarını ve yeniden yayınlandığını bildirmiştir. Geç de olsa bu karardan duyduğumuz memnuniyeti ifade ediyor ve videonun bağlantı adresini aşağıda veriyoruz:

https://www.youtube.com/watch?v=6cNzffHpIOk