Paylaş :

PDF İndir :

Değerli Okurlarımız,

Ermeni Araştırmaları dergisinin 78. sayısıyla siz kıymetli okurlarımızla yeniden buluşmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Bu sayımızda, dergimizin geleneksel unsurlarından biri olan Editör Başyazısı’nın yanı sıra, dört araştırma makalesi ve bir kitap incelemesi yer almaktadır. Söz konusu çalışmalar, gerek kullandıkları yöntemsel yaklaşımlar gerekse ele aldıkları temalar itibarıyla Ermeni araştırmaları alanında yürütülen akademik tartışmalara yeni boyutlar kazandırmayı amaçlamaktadır. Ermeni Araştırmaları dergisi, yayımladığı her sayıda olduğu gibi bu sayısında da, tarih, uluslararası ilişkiler, kültürel çalışmalar ve siyaset bilimi gibi disiplinler arası alanlardan gelen çalışmaları bir araya getirerek, konunun bilimsel zeminde tartışılmasına katkı sunmayı sürdürmektedir.

Dergimizin geleneksel unsurlarından biri olan “Olaylar ve Yorumlar” başlıklı editoryal yazıda Alev Kılıç, Mayıs 2025 – Ekim 2025 döneminde Ermenistan’da yaşanan iç siyasi gelişmeleri, dış politika dinamiklerini, Azerbaycan ile yürütülen barış sürecini ve Türkiye–Ermenistan normalleşme adımlarını kapsamlı biçimde ele almaktadır. Kılıç, yaklaşan Haziran 2026 seçimleri öncesinde Ermenistan’da derinleşen iç politik gerilimleri, muhalefet blokunun oluşumunu ve özellikle dinî kurumların siyasette yeniden etkin bir aktör hâline gelişini analitik bir çerçevede değerlendirmektedir.

78. sayımızın ilk araştırma makalesi, Esengül Ayaz Avan’a ait “Karabağ Meselesi ve Türkiye Ermenistan İlişkilerine Etkisi” başlıklı çalışmadır. Yazar, makalede Karabağ meselesinin Türkiye-Ermenistan ilişkileri üzerindeki belirleyici etkisini tarihsel bir süreklilik içinde ele almaktadır. Çalışmada, 1990’lı yılların başından II. Karabağ Savaşı’na kadar geçen süreçte çatışmanın diplomatik, siyasi ve ekonomik düzeylerde iki ülke ilişkilerini nasıl şekillendirdiğini incelemekte; savaş sonrasındaki dönemde ortaya çıkan yeni koşulların ikili ilişkilerde yarattığı dönüşümü analitik bir çerçevede değerlendirmektedir.

Yeni sayımızda yer verdiğimiz ikinci makale, Olgun Ukşal’ın kaleme aldığı “Rusya ve Avrupa Birliği Arasında Sıkışan Bir Dış Politika: Ermenistan Örneği” başlıklı çalışmasıdır. Ermenistan’ın Sovyetler Birliği sonrası dönemde şekillenen dış politikasını çok boyutlu bir analizle ele almaktadır. Yazar, Ermenistan’ın tarihsel ve güvenlik temelli bağımlılık ilişkileri nedeniyle Rusya Federasyonu ile yakın iş birliğini sürdürürken, Avrupa Birliği ile de siyasi, ekonomik ve hukuki düzeyde bütünleşme arayışlarını nasıl dengelemeye çalıştığını incelemektedir. Çalışma, küçük devletlerin bölgesel güçler arasında  izlediği dengeleme politikalarını anlamak açısından literatüre önemli bir katkı sunmakta; Ermenistan örneği üzerinden post-Sovyet alandaki dış politika dönüşümlerine dair analitik bir perspektif ortaya koymaktadır.

78. sayımızın üçüncü makalesi Engin Öztürk’ün kaleme aldığı “Bizans İmparatorluğu’nda Ermeni Algısı Nasıldı?” başlıklı çalışmadır. Bizans tarih yazımı içinde Ermenilere yönelik algının çok katmanlı yapısını tarihsel, dini, kültürel ve politik boyutlarıyla ele almaktadır. Yazar; Ermenilerin, Bizans İmparatorluğu’nun hem sınır komşusu hem de kimi dönemlerde imparatorluk yapısının bir parçası olarak üstlendikleri konumu incelemekte; Hristiyanlığın kabulü, Kadıköy Konsili sonrasında yaşanan mezhepsel ayrışma ve Bizans kaynaklarındaki temsiller üzerinden algının dönüşümünü analiz etmektedir. Çalışma, Bizans’taki Ermeni imgesinin tek boyutlu bir kalıp değil, dönemin siyasi, teolojik ve kimlik inşa süreçlerine göre değişkenlik gösteren dinamik bir olgu olduğunu ortaya koyarak literatüre özgün bir katkı sunmaktadır.

78. sayımızın dördüncü araştırma makalesi Salih Kalkan’ın kaleme aldığı “Ermeni Göçleri ve Misyonerlerin Ermeniler Üzerindeki Etkisi (1876- 1908): Harput Örneği” başlıklı çalışmasıdır. Yazar, XIX. yüzyıl sonu ve XX. yüzyıl başında Harput’ta gerçekleşen demografik ve dini değişimleri, misyonerlik faaliyetlerinin göçler ve Protestan nüfus üzerindeki etkilerini analiz etmektedir. Çalışma, göçlerin ABD’deki Ermeni toplulukları üzerindeki sosyal ve ekonomik etkileri vb. konuları tartışmaktadır.

78. sayımızda bir kitap incelemesine de yer verilmiştir. İlaha Khantamirova, Robert Gerwarth tarafından kaleme alınan “The Vanquished: Why The First World War Failed to End (Mağluplar: Birinci Dünya Savaşı Neden Bitmedi?)” isimli kitabı değerlendirmiştir. Robert Gerwarth’ın Mağluplar adlı eseri, I. Dünya Savaşı sonrası Avrupa’da barışın neden kalıcı bir düzene dönüşmediğini sorgulayan kapsamlı bir çalışmadır. Yazar, temel olarak mağlup devletlerin halklarının savaş sonrası deneyimlerini inceleyerek, Avrupa’nın bu dönemde nasıl kaotik ve şiddet dolu bir “barış” sürecine girdiğini ortaya koymaktadır.

Dergimizin 78. sayısında yayımlanan çalışmaların, alan yazınında yeni perspektiflerin geliştirilmesine katkı sağlamasını temenni ederiz. Bu sayının hazırlanmasına değerli katkılar sunan yazarlarımıza, hakemlerimize, yayın ile bilim ve danışma kurullarımıza teşekkürlerimizi sunarız.

Keyifli okumalar dileriz.

Saygılarımızla

78. sayıya erişmek için tıklayınız.